Trafik cezası, Karayolları Trafik Kanunu tarafından belirlenen ihlalleri gerçekleştiren sürücülere uygulanan idari para cezasını ifade eden bir terimdir. Her bir ihlal için kanunda ifade edilen para cezası tutarı Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen yeniden değerleme oranı üzerinden yıllık olarak arttırılır. Örneğin 2023 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranı %122,9’dur.
Trafik cezaları, yeniden değerleme oranı çerçevesinde 2023 yılında güncellenen fiyatlarla %122.9 oranında artmıştır. Tahsil edilen para miktarını arttıracak olan bu uygulamadan asıl beklenen fayda ise kural ihlallerine yönelik caydırıcılık sağlamaktır.
Trafik Kurallarına Uyulmazsa Hangi Cezalar ve Yaptırımlar Uygulanır?
Trafik kurallarına uyulmamasının ilk akla gelen yaptırımı para cezası olmaktadır. Ancak kural ihlallerinde uygulanan başka yaptırımlar da vardır. Bunların başta geleni ceza puanı uygulamasıdır. Trafik kurallarının ihlal edilmesi halinde kanunla öngörülen ceza puanları sürücüden düşülür. 1 yıllık zaman diliminde 100 puan üzerinden yapılan uygulamada ceza puanı dolan sürücüye öngörülen yaptırım uygulanır.
Para cezası dışındaki bir başka yaptırım belgelerin geri alınmasıdır. Kural ihlalinin bedeli kimi hallerde para cezasına ilaveten sürücünün ehliyetine geçici olarak el koyulması olabilmektedir. Bu süre, ihlalin ağırlığına göre 30-60 gün ile 3-6 ay arasında olabilmekte, kimi hallerde 2 yıla ulaşabilmektedir.
Trafik kurallarını ihlal etmenin yaptırımlarından biri de ihlali yapan kişinin ehliyetinin iptal edilmesi olabilir. Böyle bir durumda kişinin yeniden ehliyet alabilmesi tüm aşamaları başarılı bir şekilde geçmesine bağlıdır.
Bazı kural ihlali durumlarında araç trafikten men edilir. Bu durumda kişinin aracını geri alması için gerekli şartları öngörülen sürede yerine getirmesi zorunludur. Araç muayenesinin olmaması, zorunlu trafik sigortası eksikliği gibi durumlarda araç trafikten men edilir.
Kimi durumlarda da araç değil aracı kullanan kişi araç kullanmaktan men edilir. Bütün bunlar trafik kurallarının ihlal edildiği durumlarda para cezasına ilave olarak uygulanan müeyyidelerdendir.
2023 Zamları ile Güncellenen Trafik Cezaları Ne Kadar?
2023 yılında bir önceki yıla göre trafik cezaları yeniden değerleme oranında artmıştır. Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen bu oran 2023 yılı için %122.9’dur.
Kırmızı Işıkta Geçmenin Cezası
Kırmızı ışık kuralına uymamaya yönelik müeyyideler kanunun 47/1-b maddesinde tanımlanmıştır. Bu ihlalin 2023 yılı için cezası 951 TL olarak belirlenmiştir. Ceza 15 günlük süre içinde ödenirse %25 indirim uygulanır ve 713,25 TL olarak tahsil edilir.
Yüksek Hız Yapmanın Cezası
Hız sınırını aşmak kanunun 51. Maddesi ve ilgili bentlerinde tanımlanmıştır. Bu ihlali yapanlar 2023 yılında 951 liradan 4064 liraya varan cezalar ile karşı karşıya kalır.
Ehliyetsiz Araba Kullanmanın Cezası
Ehliyetsiz araç kullanmak kanunun 39. maddesinde tanımlanmış bir ihlaldir. 2023 yılında 8.190 lira para cezası uygulanır. 15 günlük süre içerisinde ödenmesi halinde indirimli ceza miktarı 6.142,50 lira olacaktır.
Emniyet Kemeri Takmama Cezası
Kanunun 78. maddesinde tanımlanan emniyet kemeri takmamak 2023 yılında 436 lira para cezası uygulanan bir ihlaldir. 15 gün içerisinde ödenmesi durumunda 327 lira olarak tahsil edilir.
Alkollü Araç Kullanmanın Cezası
Alkollü araç kullanmanın cezası mükerrer olma durumuna göre değişiklik gösterir. İlk defasında 4064 lira olan 2023 yılı ceza tutarı üçüncü tekrarda 8.190 liraya ulaşır. Beraberinde ehliyetin belirli sürelerle geri alınması müeyyidesi de uygulanır.
Diğer Trafik Cezaları
Yukarıda sayılanların yanı sıra Karayolları Trafik Kanunu tarafından belirlenen diğer ihlal durumlarında 2023 yılı için uygulanacak cezalar aşağıdaki gibidir.
| Cezanın Sebebi-İlgili Kanun Maddesi | 2023 Yılı Trafik Ceza Tutarı | %25 İndirimli Tutar |
|---|---|---|
| Hız sınırını %10-30 aşmak-51/2 -a | 951 TL | 713,25 TL |
| Hız sınırını %30-50 aşmak-51/2 -b | 1.979 TL | 1.484,25 TL |
| Hız sınırını %50’den fazla aşmak-51/2 -c | 4.064 TL | 3.048,00 TL |
| Alkollü araç kullanmak (1. kez)-48/5 | 4.064 TL | 3.048,00 TL |
| Alkollü araç kullanmak (2. kez)-48/5 | 5.096 TL | 3.822,00 TL |
| Alkollü araç kullanmak (3. defa ve fazlası)-48/5 | 8.190 TL | 6.142,50 TL |
| Uyuşturucu madde etkisinde araç kullanmak-48/8 | 9.410 TL | 7.057,50 TL |
| Seyir halinde cep telefonu kullanmak-73/c | 951 TL | 713,25 TL |
| Emniyet şeridi ihlali-46/2-f | 4.064 TL | 3.048,00 TL |
| Taşıma sınırının üstünde yolcu almak-65/1-a | 341 TL | 255,75 TL |
| Işık donanımının arızalı olması-30/1-a | 436 TL | 327 TL |
| Trafikte drift (yanlama) atmak-67/1-d | 20.342 TL | 15.256,50 TL |
| Abarth egzoz veya cam filmi kullanmak-30/1-b | 951 TLL | 713,25 TL |
| Trafik sigortası yaptırmamış olmak-91 | 436 TL | 327 TL |
| Muayenesiz araç kullanmak-34/a | 951 TL | 713,25 TL |
| Hatalı şerit değiştirmek-46/2-c | 951 TL | 713,25 TL |
| Süresi dolmuş ehliyetle araç kullanmak-39/3 | 1.647 TL | 1.235,25 TL |
| Çakarlı lamba kullanmak-26/2 | 4.064 TL | 3.048,00 TL |
| Dönüşlerde kurallara uymamak-53/1-a | 436 TL | 327 TL |
| Takip mesafesi kuralına uymamak-56/1-c | 436 TL | 327 TL |
| Motosiklet kullanırken kask takmamak-78/1-b | 436 TL | 327 TL |
| Hatalı park etmek-61/1-a-n | 436 TL | 327 TL |
| Engelli park alanına park etmek-61/1-o | 873 TL | 654,75 TL |
Trafik Cezası Ödenmezse Ne Olur?
Trafik cezası ödenmemesi durumunda faiz işleyen kamu alacaklarındandır. Devletin belirlediği oranda aylık faiz işletilir ve mevcut borç sürekli olarak büyür. Borç durumlarında bazı kamu hizmetlerini almakta aksamalar olabilir ve faiz dolayısıyla ödenecek rakam giderek yükselir. Bu sebeple olası trafik cezalarını 15 günlük süre içerisinde ödeyerek %25 indirimden yararlanmak önemlidir. Bu indirimlerden yararlanarak kasko sigortası gibi bazı yararlı ürünler için çok daha kolay bütçe oluşturulabilir.
Trafik Cezası Nasıl Sorgulanır ve Nasıl Ödenir?
Trafik cezası sorgulaması yapmanın çeşitli yolları vardır. E-Devlet uygulaması kullanılarak plakaya uygulanmış trafik cezalarına kolayca ulaşılabilir. Ayrıca SMS, İnternet Bankacılığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü resmî web sayfasını kullanarak trafik cezası bilgilerini elde etmek mümkündür. Konu hakkında daha detaylı bilgilere ulaşmak için “Trafik Cezası Sorgulama ve Ödeme Nasıl Yapılır?” başlıklı yazımızdan yararlanabilirsiniz.
