Trafikte araç kullanmak için gerekli sürücü belgesine sahip olmanın yolu zorunlu eğitim ve sınav süreçlerinin başarı ile tamamlanmasından geçer. Ancak yakın tarihli bir uygulama değişikliği ile günümüzde ilk defa sürücü belgesi almaya hak kazanan sürücüler stajyer ehliyet ile trafiğe çıkıyor. Sürücülerin kurallara uyma konusunda çok daha dikkatli olmalarını gerektiren staj dönemi ve sürücü belgesi hakkındaki tüm detaylar, bu yazımızın devamında sizleri bekliyor.
Stajyer Ehliyet Nedir?
Aday sürücü kavramı ile paralel olarak 2016 yılında geçerlilik kazanan stajyer ehliyet uygulaması, trafiğe yeni çıkan kişilere verilen bir belge türüdür. Stajyer ehliyet belgesini almak için öncelikle bir trafik kursunda verilen teorik ve pratik eğitimlere katılım zorunluluğu bulunuyor. Sürecin son aşaması ise asıl belirleyici kısmı oluşturuyor. Zira stajyer sürücü unvanına sahip olabilmek için kurs sonunda Milli Eğitim Bakanlığı tarafından gerçekleştirilen yazılı ve uygulamalı sınavı başarıyla geçme şartı bulunuyor. Sınavlarda başarılı olan adaylar, ikamet ettikleri yerleşimdeki nüfus müdürlükleri aracılığıyla stajyer ehliyetlerine sahip olabiliyor.
Stajyer sürücü belgesi, halk arasında ilk kez ehliyet alan kişilere verilen bir belge olarak nitelendiriliyor. Ancak resmi olarak kapsamı çok daha geniş bir niteliğe sahip. Örneğin; herhangi bir sebepten dolayı ehliyeti iptal edilen kişiler, teorik ve pratik dersler de dahil olmak üzere tüm eğitim sürecini tamamlamaları durumunda stajyer ehliyet belgesi almaya hak kazanıyor. Tabii bu kişilerin bir kursa katılabilmeleri için öncelikle psikoteknik değerlendirmeden geçmeleri şart koşuluyor. Tüm bu adımları başarıyla tamamlayan kişiler, aday sürücü unvanıyla yeniden trafiğe çıkma hakkına sahip olabiliyor.
Stajyer Ehliyet Özellikleri Nelerdir?
Stajyer ehliyet sahibi olmak isteyen sürücü adaylarının yasal mevzuatta yer alan bazı koşulları karşılamaları gerekiyor. Bu koşulların başında belirli sınıflar için geçerli asgari yaş sınırı ile en az ilkokul mezunu olmak geliyor. Ayrıca motorlu taşıt kullanmaya mâni bir sağlık problemlerinin ve adli sicil kayıtlarının olmaması da stajyer ehliyet alabilmek için sürücü adaylarının karşılamaları gereken koşullar arasında yer alıyor.
Alkollü araç kullanımına verilen cezai yaptırım, stajyer ehliyet ile ilgili en ayırt edici özellik olarak ön plana çıkıyor. Eğer bir kişinin, yapılan kontrollerde kanındaki alkol oranın 0,20 promil ve üzeri olduğu tespit edilirse, stajyer ehliyetine süresiz olarak el konuluyor. Aynı zamanda kullanılan aracın kullanım amacına bağlı olarak değişen oranlarda para cezası da veriliyor.
Stajyer Ehliyet Alabilmek İçin Gerekli Evraklar Nelerdir?
Stajyer ehliyet alabilmek için gerekli belgeler, kursa kayıt için istenenler ve ilk kez ehliyet çıkartmak için nüfus müdürlüğünce talep edilenler olmak üzere iki ana gruba ayrılıyor. Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı kurslara kayıt aşamasında, sürücü adaylarından istenilen belgelerin başında resmi ya da özel bir kurumdan alınan sağlık raporu ile e-Devlet Kapısı aracılığıyla edinilebilen adli sicil kaydı geliyor. Bu iki belgeye ek olarak adaylardan ayrıca 6 adet biyometrik fotoğraf ile kan grubu kartı isteniyor.
Kursu başarıyla tamamlayıp eğitim sonunda gerçekleştirilen sınavları geçen adayların, stajyer ehliyet belgelerini alabilmeleri için mümkün olan en kısa sürede nüfus müdürlüklerine başvurmaları gerekiyor. Başvurunun işleme alınabilmesi için tıpkı ehliyet yenileme sürecinde olduğu gibi önce Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’ne ait web sitesinden online randevu alınması zorunluluğu bulunuyor. Randevular ayrıca ALO 199 hattı aracılığıyla da oluşturulabiliyor. Randevu tarihinde işlemlerin gerçekleştirilebilmesi için sürücü adaylarının şu belgeleri yanlarında bulundurmaları isteniyor:
• Kimlik kartı
• Sürücü sertifikası
• Öğrenim belgesi
• Sürücü sağlık raporu
• Katkı paylarının ve harçların ödendiğine dair dekont
• 1 adet biyometrik fotoğraf
• Kan grubu kartı
Stajyer Ehliyet Süresi Ne Kadardır?
Stajyer ehliyet, 2 yıl boyunca aday sürücü konumundaki kişilere trafikte motorlu taşıt kullanabilme hakkı sağlıyor. Stajyer ehliyet ne zaman biter sorusunun da cevabı niteliğindeki bu süre, sürücü adayının belgeyi nüfus müdürlüklerinden teslim alması ile başlıyor. Yani genel kanının aksine sürücü kursu tarafından verilen sertifikanın üzerinde yazan tarih, stajyer sürücü süresinin başlangıcı olarak kabul edilmiyor.
Stajyer sürücülere verilen ehliyetlerde “Stajyer” ifadesi yer verilmiyor. Ancak belgenin verildiği tarihe bakılarak direksiyon başındaki kişini stajyer olup olmadığı kolayca anlaşılabiliyor. Belge üzerinde herhangi bir kısıtlayıcı ifadeye yer verilmediği için iki yıllık sürenin bitiminde sürücülerin belge değiştirmeleri gerekmiyor. Yalnızca uymaları gereken yasal puan limitinde kendi lehlerine sayılabilecek bir değişim söz konusu hale geliyor. Stajyer ehliyet alan kişilerin tek başlarına trafikte araç kullanmalarında ise bir engel bulunmuyor.
Stajyer Ehliyet Ceza Puanları Nelerdir?
Cezalar özelinde stajyer ehliyet puanı, sürücü adaylarının merak ettikleri bir başka konu niteliği taşıyor. Güncel ceza yönetmeliğine göre alkollü ya da plakasız araç kullandığı tespit edilen stajyer sürücülere 20 ceza puanı veriliyor. Kırmızı ışıkta durmamak, trafik levhalarına uymamak ve dönüşlerde sinyal verememek de aynı miktarda ceza puanı alınmasına neden oluyor. Emniyet kemerini takmamanın, yasal hız sınırını %30 ve daha fazla oranda aşmanın, hatalı solama yapmanın ceza puanı tablosundaki karşılığı ise güncel yönetmeliğe göre 15’er puan.
Trafikteki çoğu sürücünün karşılaştıkları cezalardan biri olan direksiyon başında cep telefonu kullanımının stajyer ehliyet sahipleri için karşılığı ise 10 ceza puanı. Muayene süresi geçmiş araçla trafiğe çıkmak, zorunlu trafik sigortası poliçesi de dahil olmak üzere evrak eksikliği, seyir halindeyken araçtan çöp atmak, yüksek sesle müzik dinlemek gibi durumlarda ise stajyer sürücünün ceza hanesine 10 puan yazılıyor.
Stajyer ehliyet süresi dahilinde bir kişinin 75 ceza puanını aşması durumda, sürücü belgesine el konuluyor ve dolayısıyla trafiğe çıkma hakkı elinden alınıyor. Böyle bir yaptırımla karşılaşan kişilerin önce psikoteknik değerlendirmeden geçmeleri ve ardından sürücü kursuna tekrar kayıt yaptırarak eğitim sürecine baştan başlamaları gerekiyor. Ceza limitini doldurduğu için sürücü belgesine el konan kişiler, eğitim ve sonrasında sınav sürecini başarıyla tamamlamalarının ardından yeniden ehliyet alıp trafikte motorlu taşıt kullanabiliyorlar.
Gerek stajyer gerekse usta sürücüler için trafikte her an bir risk ile karşılaşma ihtimali oldukça yüksek. Ciddi miktarda maddi ve manevi kayba yol açabilen bu tarz risklere karşı kapsamlı güvenceye sahip olmak için zorunlu trafik poliçesinin yanı sıra kasko sigortası yaptırmak da epey önem taşıyor. Siz de kasko teklif sayfamızı ziyaret ederek kolaylıkla teklifinizi görebilir ve poliçenizi satın alabilirsiniz.
