Hayat, birçok alanda insanlar için maddi ve manevi riskler barındırır. Araç kullanmak, seyahat etmek, ticaret yapmak, konut sahibi olmak ve daha birçok faaliyet kendi içinde az veya çok risk taşır. İnsanlar sağlık problemi yaşayabilir, kaza yapabilir veya maddi zarara uğrayabilir. Çok sayıdaki bu rizikoları teminat altına almak insanların huzurlu bir hayat sürmeleri için önem taşır. Sigorta sistemi bu noktada devreye girer. Birbirinden farklı sigorta çeşitleri ile insanlar bu riskleri en aza indirmeye çalışır. Peki, sigorta nedir? Detaylıca inceleyelim.
Sigorta Nedir?
Sigorta, henüz ortaya çıkmamış olmakla birlikte gelecekte ortaya çıkması muhtemel risklerin güvence altına alınmasını sağlayan bir sistemdir. Sigorta kavramında önemli olan nokta halihazırda var olan zararların kapsam dahilinde olmamasıdır. Yalnızca henüz var olmayan ve fakat ileride gerçekleşebilecek olan riskler sigorta teminatı altına alınabilir. Teminat kapsamındaki rizikolar ileri bir tarihte gerçekleştiğinde buna bağlı olarak doğan zararlar sigorta şirketi tarafından tazmin edilir.
Sigorta Çeşitleri Nedir?
Teminat altına alınan risklerin türüne bağlı olarak sigorta çeşitleri ve özellikleri değişiklik gösterir. Her biri kendi içinde farklı özelliklere sahip olan zorunlu veya isteğe bağlı sigorta çeşitleri ve kullanım alanları şunlardır:
● Trafik Sigortası: Zorunlu sigorta çeşitlerinden biri olan trafik sigortası kaza durumunda karşı tarafın uğradığı zararların tazmin edilmesi amacıyla yaptırılır.
● Kasko Sigortası: İsteğe bağlı bu sigorta türü kaza nedeniyle araç sahibinin uğradığı zararların giderilmesini amaçlar.
● DASK Sigortası: Konut sahiplerinin yaptırması zorunlu olan bu sigorta ile deprem nedeniyle uğranılan zararların giderilmesi amaçlanır.
● Özel Sağlık Sigortası: İsteğe bağlı bir sigorta türüdür. Sigorta lehtarının sağlığında meydana gelebilecek riskler poliçe limitlerinde teminat altına alınır.
● Seyahat Sigortası: Seyahat sırasında yolcu ve eşya güvenliğinin sağlanması amacıyla yaptırılan isteğe bağlı bir sigortadır.
● Hayat Sigortası: Sigortalının vefat etmesi, çalışamaması, sakatlık geçirmesi, kaza ve hastalık durumlarında uğranılan maddi zararların tazmini için yaptırılır.
● Bireysel Emeklilik Sigortası: İnsanların geleceğe yatırım yapabilmelerini sağlayan bir tasarruf modelidir.
Yukarıda sayılanlar uygulamada en sık karşılaşılan sigorta çeşitleri olmakla birlikte bunlar dışında eğitim sigortası, doğum sigortası, eşya sigortası vb. olmak üzere çok sayıda özel sigorta paketi de bulunur.
Sigorta Nasıl Yapılır?
Sigorta teminatı sigortacılık faaliyeti yapan şirketler tarafından sağlanır. Sigorta yaptırmak isteyen kişiler sigorta şirketleri ile poliçe adı verilen bir sigorta sözleşmesi imzalar. Poliçede sigortanın hangi riskleri kapsadığı detaylı şekilde belirtilir. Poliçede yer alan rizikolar gerçekleştiğinde sigorta şirketinin bundan doğan zararı yine poliçe şartlarına göre tazmin etme sorumluluğu vardır. Ortaya çıkan zararın her zaman tamamı karşılanmayabilir. Poliçede zararın ne kadarlık bir oranının karşılanacağı belirtilmişse sigorta şirketi o miktardan sorumludur.
Poliçenin diğer tarafı olan sigorta ettirenin ise sigorta şirketinin sağladığı bu teminatlara karşılık sigorta primi ödeme zorunluluğu bulunur. Sigorta priminin miktarı poliçeye göre değişiklik gösterir. Prim miktarının belirlenmesindeki faktörler sigorta çeşitleri arasında farklı olabilir. Örneğin Özel Sağlık Sigortası yaptırılırken sigortadan faydalanacak olan lehtarın yaşı, cinsiyeti, sağlık durumu, tedavi geçmişi vb. durumlar incelenerek risk analizi yapılır. Risk analizi sonucuna göre sigorta şirketleri her lehtar özelinde ayrı sigorta primi miktarı belirler. Öte yandan kasko sigortası için prim belirlenirken incelenen kriterler elbette ki farklıdır. Bu durumda aracın modeli, yaşı, kilometresi vb. unsurlar devreye girer. Ek olarak daha önce kazaya karışmamış olan bir aracın sigorta primi kazaya karışmış bir aracınkine göre daha az olacaktır.
Eklemek gerekir ki sigorta yaptırılırken üçüncü bir kişi poliçenin lehtarı olabilir. Sigorta ettiren sigorta primlerini öder. Öte yandan rizikonun gerçekleşmesi halinde sigorta şirketi poliçede lehtar olarak gösterilen üçüncü kişinin zararını tazmin edecektir. Elbette ki sigorta ettiren kendisi aynı zamanda lehtar da olabilir.
İsteğe Bağlı Sigorta Nedir, Nasıl Yapılır?
“İsteğe bağlı sigorta ne demek?” sorusu sıklıkla merak edilir. İsteğe bağlı sigorta sosyal güvenlik sisteminde sık karşılaşılan bir kavramdır. İnsanlar ileriki yaşlarda çalışma hayatları sona erdiğinde emeklilik hakkı kazanarak ekonomik anlamda refah içinde yaşamayı amaçlar. Sosyal devlet anlayışının bir gereği olarak emeklilik şartlarını sağlayan kişilere emekli maaşı bağlanır. Böylece çalışılamayacak yaş dönemlerinde insanların rahat etmeleri amaçlanır. Bilindiği üzere sosyal güvenlik sistemi kişilerin çalıştıkları yıllar boyunca devlete sigorta primi ödemeleri veya işverenleri tarafından onlar adına prim ödenmesi üzerine kuruludur.
Öte yandan herhangi bir işte çalışmadığı için sosyal güvenlik çatısı altında olamayan kişiler vardır. İsteğe bağlı sigortalılık bu noktada devreye girer. Bu kişiler sigorta primlerini kendileri öder ve isteğe bağlı sigorta şartları sağlandığı zaman emeklilik hakkı kazanır. Özellikle ev hanımları tarafından sıklıkla tercih edilen bu sistem sayesinde çalışmayan kişiler de sosyal güvence sahibi olabilirler.
Zorunlu Sigorta Nedir, Nasıl Yapılır?
Sigorta sistemi prensipte isteğe bağlı olarak işler. Kişiler risklerini teminat altına alarak güvende hissetmek isterlerse özel sigorta çeşitleri arasından kendilerine uygun olanı seçerek yaptırabilirler. Öte yandan devlet tarafından yaptırılması zorunlu tutulmuş sigorta türleri de vardır. Kamu düzenini sağlamak amacıyla getirilen bu sigortaların ilgili olduğu alanlarda bulunmak veya faaliyet yapmak isteyen kişilerin zorunlu sigortaları yaptırmaları zorunludur.
Ülkemizde zorunlu sigorta çeşitleri arasında ilk akla gelen DASK sigortasıdır. Açılımı Doğal Afet Sigortaları Kurumu olan DASK, 17 Ağustos 1999 Gölcük depremi sonrası yaşanan büyük kayıplar nedeniyle deprem konusundaki farkındalığın artırılması ve depreme karşı maddi anlamda hazırlıklı olunması amacıyla kurulmuştur. DASK, deprem nedeniyle binaların zarar görmeleri halinde bu zararların tazmini için özel sigorta şirketleri ile iş birliği içinde çalışır. DASK sigortası yaptırmak devlet tarafından tüm konut sahipleri için zorunlu tutulmuştur. DASK sigortası doğrudan deprem nedeniyle ortaya çıkan zararların yanı sıra depreme bağlı olarak oluşan yangın, tsunami gibi felaketlerden doğan zararların da tazmin edilmesini amaçlar.
Zorunlu Trafik Sigortası yaygın şekilde yaptırılan zorunlu sigorta çeşitlerinden bir diğeridir. Araçların trafikte kazaya karışmaları halinde karşı tarafa verilen zararların tazmin edilmesi için yaptırılan, devlet tarafından zorunlu tutulmuş bir sigorta türüdür.
DASK ve zorunlu trafik sigortası dışında kalan ve kamu güvenliği açısından yaptırılması zorunlu olan diğer sigorta çeşitleri şunlardır:
● Ferdi Koltuk Sigortası
● Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası
● Yurtdışı Seyahat Sağlık Sigortası
● Özel Güvenlik Mali Sorumluluk Sigortası
● Deniz Kirliliği Mali Sorumluluk Sigortası
● Tıbbi Kötü Uygulamaya İlişkin Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası
● Karayolları Taşımacılığına Yönelik Mali Sorumluluk Sigortası
● Paket Tur Sigortası
● Maden Çalışanları Zorunlu Ferdi Kaza Sigortası
AXA Sigorta olarak hayatın her alanında kendini güvende hissetmen için çok sayıdaki avantajlı sigorta çeşitleri ile yanındayız!
