Sevgili anneler babalar, öncelikle şunu söylemeliyiz, kendinizi suçlu hissetmeyin. Günler kısaldı, havalar soğudu ve çocukların açık havada geçirdikleri zamanlar kısıtlamalar ve Covid-19 gerçeği sebebiyle azaldı. Üstelik okullarda geçirilen zamanlar da sekteye uğradı. Bu durumlar söz konusuyken dünyanın dört bir yanından uzmanların ebeveynlere yaptıkları ilk tavsiye, kendilerini suçlu hissetmemeleri. Birçok uzman kurum çocukların günde en az 60 dakika fiziksel aktivite yapmalarını tavsiye ediyor olsa da günümüzde bu, pek çok aile için mümkün olmayabilir.
Gelişim çağında olan çocukların fiziksel, ruhsal ve bilişsel gelişimleri için fiziksel aktivite olmazsa olmazdır. Fiziksel aktivite çocuklara enerji verir, yağ oranını düşürür, diyabet riskini azaltır, kemik, kas ve eklemlerini güçlendirir. Ayrıca ebeveynler, fiziksel aktivite ve hareketin aile dinamiklerini güçlendirdiği ve iyileştirdiğini de söylüyor. Çocuklar açık havada daha az vakit geçirdikçe stres seviyeleri artıyor ve tartışmaya daha meyilli hale geliyorlar. Okul saatlerinde fiziksel olarak aktif olmalarına izin verilen çocukların sınıf içerisindeki davranışları iyileşiyor, daha iyi öğreniyorlar ve daha az hiperaktif oluyorlar.
Egzersiz çocuklarda sadece münakaşa ve çekişme halini azaltmakla kalmıyor aynı zamanda akademik başarılarını da artırıyor. Fiziksel aktivite çocukların yalnızca fiziksel sağlıkları için değil aynı zamanda zihinsel sağlık, odaklanma ve dikkat konularında da iyileşmeye fırsat veriyor. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) olan çocukların odaklarını ve dikkatlerini korumalarına yardımcı olmak için fiziksel aktivite ve hareket özellikle de çocukların ekran karşısında bu kadar çok zaman geçirdiği ve her zamankinden daha fazla odaklanma sorunu yaşadıkları bu dönemde son derece önemli.
Çocuklar için hareket ve fiziksel aktivite imkanı yaratmak için pahalı ekipmanlara ya da daha fazla ekran süresine ihtiyaç yok. Ev içerisinde çocuklarınızı harekete geçirmek düşündüğümüzden çok daha kolay. Hatta bunu bir oyun haline getirmek çocukların daha çok ilgisini çekmeye yardımcı olur. Mesela evinizde bir kavanoz oluşturun. Küçük kağıtlar üzerine bazı egzersiz hareketlerini yazın; 20 jumping jack, 30 saniye plank, 14 dört sayılı hareket (burpees), 50 ip atlama gibi. Daha sonra bu kağıtları kavanozunuzun içine atın ve herkesten, evet ebeveynler de dahil herkesten bu kavanoz içinden bir kağıt seçmesini ve çıkan hareketi yapmasını isteyin. Bir dakikalık bir egzersiz bile hiç egzersizden çok daha iyidir, bunu unutmayın.
Bu egzersiz hareketleri oyunun yanında bazı ev işlerini de oyuna dönüştürebilirsiniz. “Bu kurumuş çamaşırları tek tek katlayıp her parçanın ardından zıplayabilir misin? Ne kadar yükseğe zıplayabilirsin?”, “Ben temizlik yaparken benim yaptıklarımı aynen taklit edebilir misin?”, “Odanı 3 dakika 42 saniye içerisinde toplayabilir misin? Süren başladı!”.
İşleri biraz daha ileri götürmek istiyorsanız ev içerisinde yastıklar, koltuk minderleri, sandalyeler gibi eşyalar ile çocuklarınız için bir macera parkuru oluşturabilirsiniz. Bu engeller üzerinden atlayıp zıplamak sizin için belki ilgi çekici ve eğlenceli olmayabilir ama çocuğunuzun hayal gücünün ne kadar kuvvetli olduğunu unutmayın. Onların gözünde bu parkur göründüğünden bambaşka bir oyun olabilir. Bu parkuru toplarken de çocuklarınızdan yardım istemeyi unutmayın.
Çocuklarınızı hareket ettirmek için bazı ipuçları;
- Direnç lastikleri hem ucuz hem de neredeyse hiç yer kaplamayan egzersiz materyallerinden biridir. Ve çocuklarınıza ev içerisinde egzersiz yapma imkanı verir.
- Yemek masanızın ortasında bir ağ ya da kumaş parçası gerebilir ve masa tenisi oynayabilirsiniz. Avizelere dikkat etmeyi unutmayın.
- Eğer varsa çocuğunuzun stres çarkını yarım kiloluk bir ağırlıkla veya yarım kiloya denk gelen herhangi bir şeyle değiştirin. Mesela bir bezelye konservesi kullanabilirsiniz.
- Aileler için özel hazırlanan çevrimiçi ücretsiz egzersiz videolarına bakabilirsiniz.
Eğer çocuğunuzun egzersize ilgisi ve dışa dönük bir yapısı varsa akranları için bir egzersiz videosu çekmesi konusunda onu teşvik edebilirsiniz. - Evin farklı yerlerine küçük nesneler saklayabilir ve çocuğunuzu ev içerisinde hazine avına yollayabilirsiniz. Tüm nesneler toplandıktan sonra çocuğunuzdan bu nesneleri bulduğu yerlere geri koymasını isteyebilirsiniz. Böylece bir yandan hareket ederken bir yandan da hafızasını güçlendirmesine yardımcı olabilirsiniz.