Binanız Depreme Hazır mı?

Binaların depreme dayanıklı olup olmadığının düzenli aralıklarla kontrol edilmesi gerekir. Bu kontroller, belediyeler tarafından görevlendirilen uzman ekipler tarafından gerçekleştirilir ve işlem sonucunda binanın dayanıklılık durumunu belirten bir rapor hazırlanır. Depreme dayanıksız raporu alan binaların hızla tahliye edilmesi son derece önemlidir. Depreme dayanıksız olan binalar, deprem haricindeki sebeplerle de yıkılabilir. Tüp patlaması, bina kolonlarına aşırı yük binmesi, bina temellerinin sarsılması, temelde toprak kayması yaşanması gibi faktörler, dayanıksız binaların deprem harici sebeplerle yıkılmasına yol açabilir. Bu yüzden çürük raporu alan binalarda oturulmaya devam edilmesi son derece risklidir. Verilen raporun derecesine göre binalara tamirat ve güçlendirme işlemleri yapılması gerekir. Kimi durumlarda binadaki sorunlar tamiratla giderilemeyecek seviyede olabilir. Bu durumdaki binaların da hızla yıkılması ve yerlerine yeni yapılar inşa edilmesi önerilir.

Uzman ekipler, binaların dayanıklılık kontrollerini yaparken çeşitli noktaları gözden geçirir. Bu noktalar şöyledir:

Binanın taşıyıcı kolonları

Kirişler

Bina altında yer alan depo, kömürlük, dükkân gibi kapalı bölümler

Duvarlar

Çatı

Gerekli durumlarda bina duvarlarında sondaj çalışması da yapılabilir. Çalışma esnasında bina duvarına küçük delikler açılır ve bu deliklerden binanın oluşturulduğu maddelerin numuneleri alınır. Beton, demir, kireç gibi malzemelerin yapısına ve dayanıklılığına göre binanın güvenilir olup olmadığına karar verilir. İnceleme ekipleri, bina duvarlarında dinleme çalışması da yapabilir. Demirlerde ve kolonlarda eksiklik bulunup bulunmadığı, bina malzemesinin şiddetli sarsıntıları taşıyacak kadar güçlü olup olmadığı, inşa esnasında malzemenin yeterli seviyede kullanılıp kullanılmadığı gibi bilgiler; dinleme işlemlerinde tespit edilir ve rapora eklenir.

Hangi Durumlarda Dikkatli Olunmalıdır?

Binalar, dışarıdan sağlam ve güçlü görünseler de depreme dayanıklılık konusunda yetersiz olabilir. Bu nedenle herkesin oturduğu binanın ne denli güvenli olduğunu gözden geçirmesinde fayda vardır. Binaların depreme dayanıklılık seviyeleri net olarak uzman ekipler tarafından belirlenebilse de çürük binalar çeşitli ipuçlarıyla kendilerini belli edebilir. Eğer oturduğunuz binada aşağıdaki durumlardan birini ya da birkaçını gözlemliyorsanız deprem kontrollerini bir an önce yaptırmalısınız.

Binalar, deprem yönetmeliklerine göre inşa edildikleri ve yaş aldıkça yıprandıkları için eski binaların depreme dayanıklılık oranı genel olarak daha düşüktür. Özellikle 2007 yılında yayınlanan deprem yönetmeliğinden önce inşa edilmiş, yani eski yönetmeliklere göre yapılmış binalar, hem yaşları hem de inşa edilme esasları sebebiyle ciddi seviyede risk barındırır. Bu yüzden 2007 yılından önce inşa edilmiş binalarda oturan vatandaşların binalarının fiziksel durumu ne olursa olsun, depreme dayanıklılık testi yaptırmalarında fayda vardır.

Binalarda dayanıklılığı en net belli edecek olan nokta, kolonlardır. Binaların ayakta kalmasını sağlayan temel parçalar olan taşıyıcı kolonlar, kimi durumlarda hatalı hesaplamalar sonucunda gerekenden az sayıda ve küçük olarak yapılabilir. Bu tarz binalarda oturan kişiler, deprem bakımından ciddi risk altındadır. Binanızın kolonlarının yetersiz olduğunu düşünüyorsanız hemen yetkili makamlara başvurarak inceleme sürecini başlatmanız önerilir.

Kolonların yıpranmış, kırılmış, dökülmüş ya da kesilmiş olması da binalar açısından ciddi risk anlamına gelir. Zamanla aşınan ve aşınma sebebiyle beton kısmı dökülen, demir kısımları açığa çıkan kolonlar, taşıyıcılık vasıflarını yitirir ve bu yüzden de kolonları zarar görmüş binaların herhangi bir sarsıntıdan hasarsız kurtulma ihtimali son derece düşüktür. Kimi yapılarda dükkân oluşturmak ya da alan genişletmek için orta kolonların kesildiği de gözlemlenir. Kolon kesimi, binanın dayanıklılığını ortadan kaldıran ve kanunen yasaklanmış bir işlemdir. Eğer oturduğunuz binadaki kolonların döküldüğünü, yıprandığını ya da çeşitli şahıslar tarafından kesildiğini fark ederseniz gerekli yasal işlemleri başlatmanızda yarar bulunur.

Bina duvarlarında oluşan çatlaklar da bina dayanıksızlığına işaret edebilir. Çatlakların bir bölümü sıvada oluşur ve bu tarz çatlakların temel sebebi rutubet, duvardaki boyanın kuruması, bakımsızlık, aşırı sıcaklık gibi faktörlerdir. Dikkat edilmesi gereken asıl çatlaklar ise duvarlarda oluşan derin yarıklardır. Duvarlarda oluşan yarık biçimli çatlaklar, ağırlıklı olarak binanın yanlış malzemeyle inşa edilmesinden kaynaklanır ve depreme karşı dayanıksız binalarda gözlemlenir. Evinizde bu tarz çatlaklar oluşması durumunda hemen yetkililere haber vermeniz önerilir.

DASK Sigortası Nedir?

Deprem tedbirleri arasında, Zorunlu Deprem Sigortası da bulunur. 17 Ağustos 1999 tarihinde Gölcük’te meydana gelen depremden sonra zorunlu hâle getirilen DASK Sigortası, tüm binaların ve dairelerin depreme karşı sigortalanmasını zorunlu kılar. Depremle karşılaşan vatandaşların maddi açıdan güvende kalması amacıyla düzenlenen zorunlu DASK sigortası, aşağıdaki durumları teminat altında tutar.

Deprem sebebiyle yaşanan bina yıkımları,

Depremin yol açtığı yangın ve patlamaların binalarda oluşturduğu hasarlar,

Deprem yüzünden meydana gelen tsunami, sel ve su baskınlarının binalarda yol açtığı zararlar,

Depreme bağlı zemin kaymasının yol açtığı yıkım ya da kısmi bina zararları DASK tarafından karşılanır.

Vatandaşların depreme karşı bilinçlenmesi ve deprem sebebiyle oluşacak maddi zararlardan etkilenmemesi amacıyla düzenlenen DASK, gayrimenkullerinizle ilgili herhangi bir işlem yaparken kontrol edilir. Evinize su, elektrik ya da doğalgaz aboneliği açtırırken DASK belgesi sunmanız gerekir. Toplum yararı için düzenlenen bir sigorta olması sebebiyle DASK fiyatları son derece uygundur.

Zorunlu deprem sigortasının karşılamadığı durumlar da bulunur. Bu haller şu şekilde özetlenebilir.

Binada deprem dışındaki sebeplerden dolayı hasar oluşması

Aynı DASK poliçesi için daha önce tam hasar ödemesi yapılması

DASK primi belirlenirken verilen bilgilerin yanlış çıkması

Bina onarımının eksper yönetiminde gerçekleştirilmemesi ve gerekli raporların temin edilememesi

Ayrıca depremde yıkılan binaların enkaz kaldırma masrafları, iş durması yüzünden oluşan maddi kayıplar, bina yıkımı yüzünden alternatif ikamet ihtiyacı masrafı gibi durumlar da DASK kapsamı dışında kalır.

En Avantajlı DASK Sigortası: AXA DASK

Eğer binanızı olası bir depreme maksimum seviyede hazırlamak ve tüm güvenlik önlemlerini almak isterseniz, AXA Sigorta tarafından size sunulan AXA DASK seçeneğinden yararlanabilirsiniz. Zorunlu deprem sigortanızı AXA Sigorta’dan yaptırarak yaklaşık 2 asırlık bir tecrübeden ve Türkiye genelinde faaliyet gösteren geniş acente ağından yararlanabilirsiniz. Türkiye Kalite Derneği ve World Finance gibi prestijli kurumlar tarafından Türkiye’nin en iyi sigorta şirketi olarak kabul edilen AXA Sigorta’nın uzman kadrosu ve avantajlı sigorta poliçeleriyle evinizi ve iş yerinizi güvence altına alabilir, depremin yol açabileceği maddi hasarlara karşı korunabilirsiniz. Dilerseniz DASK poliçenizin yanı sıra AXA Sigorta Evim ve Lüks Evim Sigortası da yaptırabilir ve deprem haricindeki risklere karşı da tedbir alabilirsiniz.

Eğer siz de evinizi depreme karşı güvenli hâle getirmek ve olası depremlerin maddi zararlarından korunmak istiyorsanız, hemen AXA Sigorta tarafından size sunulan seçeneklere göz atabilirsiniz. DASK hesaplama ve teklif alma işlemleri için size en yakın AXA Sigorta şubesine başvurabilir ya da internet adresini ziyaret edebilirsiniz.