Emeklilik dönemi, tüm çalışanların hayalini kurduğu, uzun yıllar çalışıp yorulduktan sonra bir yandan dinlenirken diğer yandan çalışma hayatının yoğunluğu nedeniyle o döneme kadar zaman bulunamayan planların gerçekleştirileceği zaman dilimidir. Bu sebeple emeklilik yıllarının hayal edildiği gibi geçirilebilmesini sağlamak ve ekonomik standartların düşmesini önlemek için sosyal güvenlik sisteminin sunduğu haklara ek olarak bireysel emeklilik sistemi hayata geçirilmiştir. Bireysel emeklilik sistemi avantajları sayesinde kişiler, ekonomik anlamda refah içinde bir emeklilik geçirebilir. Bu sebeple emeklilik dönemini planlayabilmek için BES avantajları konusunda bilgi sahibi olmak önemlidir.
BES Sisteminin Avantajları
BES avantajları üzerinde durmadan önce “Bireysel emeklilik nedir?” sorusunu cevaplamak gerekir. Bireysel emeklilik, uzun yıllar birikim yaparak emeklilik döneminde ek bir gelir elde etmeyi sağlayan bir sistemdir. Sisteme ödenen katkı payları, seçilen fonlarda işlem görür ve devamlı olarak değer kazanır. 10 yıl boyunca sistemde kalanlar, 56 yaşını doldurmuş olmaları şartıyla emeklilik hakkı kazanırlar. Dileyen katkı payı ödemelerine devam edebilirken dileyenler sistemden çıkabilir ve birikimlerini toplu halde veya aylık maaşlar halinde alabilirler. Bireysel emeklilik sistemi avantajları arasında devlet katkısı da bulunması nedeniyle son yılların en çok tercih edilen tasarruf planları arasına girmiştir.
BES avantajları genel olarak şu şekilde sıralanabilir:
● Birikim yapmayı kolaylaştırır.
● Ödenen her katkı payına devlet tarafından %30 oranında ek katkı sağlanır. Bu oran daha önce %25 iken 22 Ocak 2022 tarihi itibariyle %30’a çıkartılmıştır*. Buna göre devlet katkısı sisteme ödenen katkı payına göre değişir. Belirtmek gerekir ki devlet katkısının en üst limiti, aylık brüt asgari maaşın %30’u kadardır.
● Katkı payı miktarı, ödeme gücüne göre artırılabilir veya azaltılabilir. Ayrıca 3 ayı geçmemek kaydıyla katkı payı ödemelerinin durdurulması da mümkündür.
BES Tekliflerini İnceleZorunlu BES (Otomatik Katılım)Avantajları
Zorunlu BES sistemi (otomatik katılım olarak da adlandırılmaktadır) ve zorunlu BES avantajları da sıklıkla merak edilen bir diğer konudur. Otomatik BES de denilen bu sistem, 1 Ocak 2017 tarihinde yürürlüğe girmiş olup 45 yaşın altındaki tüm sigortalı çalışanları kapsar. Zorunlu BES sisteminde işverenler tarafından çalışanların maaşından kesinti yapılarak sisteme katkı payı ödemesi yapılır. Aynı zamanda zorunlu BES, bireysel emeklilik sisteminin tüm avantajlarını sağlarken bunlara ek olarak devlet tarafından bir defaya mahsus olmak üzere 1.000TL’lik destek sağlanır. Ayrıca otomatik BES avantajları arasında, sistemde 10 yıl kalıp birikimlerini maaş şeklinde almayı tercih edenlere, ek %5 daha devlet katkısı desteği vardır.
Belirtmek gerekir ki zorunlu BES’e katılmak, hem kamuda hem de özel sektörde çalışanlar için zorunludur. Bununla birlikte dileyen çalışanlar, iki ay içinde sistemden çıkabilirler. Buna göre sisteme katılmak zorunlu iken çıkmak serbesttir. Öte yandan zorunlu BES sistemi, devlet katkısının daha fazla olması nedeniyle çalışanlara ek bir güvence sağlar. Zorunlu bireysel emeklilik sisteminden çıkmayı tercih eden çalışanların bir defaya mahsus olmak üzere sisteme tekrar girme hakları devam eder. Bu pişmanlık süresi 3 yıl ile sınırlıdır. Sistemden çıkıldığı tarihten itibaren 3 yıl içinde tekrar katılmak isteyen çalışanlar, sisteme yeniden dahil olabilirler.
Zorunlu BES sistemine girmek için herhangi bir başvuruda bulunmak gerekmez. 45 yaş altında olan tüm T.C. vatandaşları, sigortalı çalışmaları halinde bu sisteme dahil olurlar. İş yeri değişikliği yapılması halinde de sigortalının tüm hakları otomatik olarak yeni iş yerine devredilir. Dolayısıyla herhangi bir hak kaybı yaşanmaz ve bireysel emeklilik sistemi avantajları devam eder. Unutmamak gerekir ki bireysel emeklilik sistemi, sosyal güvenlik sistemine bir alternatif olmayıp onun tamamlayıcısı olarak işlev görür. Bu nedenle devlet sosyal güvenlik haklarına ek olarak çalışanların emeklilik dönemindeki ekonomik menfaatlerine verdiği önemle tüm sigortalıların bu sisteme otomatik olarak katılmalarını öngörmektedir.
18 Yaş Altı BES Avantajları Nelerdir?
Çocukların, yani 18 yaş altı bireylerin de bireysel emeklilik sistemine katılmaları mümkündür. Böylece küçük yaşlardan itibaren birikim yapılabilir. Çocuklar BES sistemine “katılımcı” sıfatıyla dahil olurlar. Çocuklar 18 yaşını doldurup fiil ehliyetini kazanana kadar BES sözleşmesinin tarafı olan yasal temsilcisi veya onun adına ve hesabına katkı payı ödeyen kişi BES sözleşmesinden doğan hakların sahibi olur. Çocuk 18 yaşını doldurduktan itibaren ise sözleşmeden doğan hakların tamamını kendisi kullanabilir ve bireysel emeklilik sistemi avantajları onun için geçerli olur.
Erken BES avantajları genel olarak şu şekilde sıralanabilir:
● Yapılan birikimlere ek olarak %30 devlet katkısı alınır.
● Çocuklara ve gençlere tasarruf yapma alışkanlığı kazandırılır.
● Sisteme giriş için herhangi bir aidat ödemesi gerekmez.
● Yönetim gider kesintisi yapılmaz.
● Sistemde 5 yılı doldurduktan sonra ayrılmak isteyenlere çıkışa ertelenmiş giriş aidatı uygulanmaz.
Detaylı bilgi için 18 Yaş Altı BES sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Bireysel Emeklilik Sistemi Vergi Avantajı Nelerdir?
Bireysel emeklilik sistemi avantajları arasında vergi muafiyetleri de söz konusudur. Sistemde işleyen fonlar vergiden muaftır. Ayrıca sigortalı çalışanlar adına işverenlerin bireysel emeklilik sistemine ödedikleri katkı payları, çalışanın ödeme yapılan ayda elde edilen brüt kazancın %15’i ve brüt asgari ücretin yıllık tutarını aşmayan kısmı gelir vergisi indirimine tabi olabilir. İşverenler kendileri veya çalışanları adına bireysel emeklilik sistemine katkı payı ödemesinde bulunuyorsa bu miktarı vergi matrahından düşebilirler.
Kaynak: *https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/01/20220122-1.htm
