Araç ruhsatı bir adeta aracın kimliğidir. Bu ruhsatın uzun ya da kısa fark etmeksizin her yolculukta araç içerisinde bulunması gerekir. Özellikle ruhsat kaybolduğu durumlarda sürücü araç ile ilgili çoğu işlemi gerçekleştiremez. Bu durum, polislerin trafikte ceza yazmasına neden olabilir. Araç ruhsatı, ehliyetle birlikte sürücünün yanından, dolayısıyla araçtan hiçbir şekilde ayırmaması gereken bir belgedir. Peki, araç ruhsatı kaybolursa ne olur? Yeniden araç ruhsatı çıkartmak için hangi belgeler gerekir, nereye başvurulur? Bu yazımızda araç ruhsatına dair bilmek isteyeceklerinizi tek tek sıralıyoruz.
Ruhsat Nedir?
Bir araçta mutlaka bulunması gereken evrakların başında araç ruhsatı gelir. Ruhsat, aracın tescil belgesidir. Yolda polis tarafından yapılan çevirmelerde ilk sorulan soru ehliyet ve ruhsattır. Bu bile belgenin ne denli önemli olduğunu anlatmaya yeter. Ruhsat yani araç tescil belgesinde, araç ve sürücü ile ilgili pek çok bilgi yer alır. Aracın modeli, rengi, motor özellikleri, koltuk sayısı vb. ruhsat üzerinde görülebilen bilgilerdir. Ayrıca araç sahibinin kimlik bilgileri, adresi, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, ruhsat seri numarası gibi bilgiler de yine ruhsatta yer alır.
Geçici Ruhsat Nedir?
Eğer ruhsat herhangi bir şekilde zarar görmüş veya kaybolmuşsa, geçici ruhsat başvurusunda bulunmak mümkündür. Ancak geçici ruhsat alabilmek için ruhsatın kaybolduğunu il/ilçe emniyet müdürlüğüne ibraz etmek gerekir. İl ya da ilçe emniyet müdürlüğünde sürücünün adına düzenlenecek belge ile yeni ruhsat çıkana kadar geçici ruhsat kullanılabilir. Ayrıca ASBİS No sorgulama sistemi (Araç ve Sürücü Bilgi Sistemi) ile geçici belge üzerinde bulunan numaraya da erişebilirsiniz. Ancak bu sürecin çok uzamaması, en kısa sürede notere gidip orijinal ruhsat belgesi çıkarılması önemlidir.
Araç Ruhsatı Kaybolduğunda Yapılması Gerekenler
Araç ruhsatı kaybolduğunda, aracın artık ilgili sürücü sorumluluğunda olmadığı bildirilmelidir. Yani kaybolan ruhsatı aramakla boşa zaman harcanmamalı, derhal emniyete ruhsatın kaybolduğu bildirilmelidir. Araç ruhsat kayıp dilekçesini emniyet birimlerinden edinmek ve doldurmak mümkündür. En yakın il, ilçe emniyet müdürlüğü ya da karakola giderek bu belgeyi verebilirsiniz. Bu sayede aracın yasadışı kullanımlarından esas sürücü sorumlu olmayacaktır.
En yakın karakolda ilk dilekçeyi verdikten sonra resmî gazeteye ilan verilmesi gerekir. Bu, ruhsatın kötü kullanımının önüne geçilmesine yönelik bir işlemdir. Bu sayede çalıntı araç işlenme gibi durumların da önüne geçilmesi mümkün olur.
Yeni Ruhsat Çıkarmak İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
Yeni ruhsat çıkartabilmek için bazı belgelerin ilgili makama sunulması gerekir. Bu belgeler:
- Nüfus cüzdanı ya da pasaport
- Emniyet birimlerine yapılan kayıp ruhsat başvuru tutanağı
- Zorunlu trafik sigortası belgesi
- Motor ve araç muayene tespiti
- Ruhsat işlemleri için yetkili biri adına düzenlenmiş vekâletname
- Harç ücreti
Yeni ruhsat çıkartırken araç sahibinin herhangi bir vergi borcunun olmaması gereklidir. Ayrıca önceden kesilen bir trafik cezası varsa bunun da ödenmesi gerekir. Bu sebeple yeni ruhsatname çıkartmadan önce e-devlet üzerinden herhangi bir borcun olup olmadığı sorgulanmalıdır.
Ruhsat Kaybetme Cezası Var Mı?
Ruhsat kaybetmenin cezai yaptırımları vardır. Ruhsat çıkarma ve yenileme harç ücretinin ödenmesi gerekir. Yeni ruhsat çıkarmak için ilgili bankalara ödeme yapılmalıdır. Ruhsat yenileme işlemleri için notere başvurmak gerekir. 2024 ruhsat tescil yenileme belgesi 885 TL olarak belirlenmiştir. 2. El Araç alım satım ücreti için toplamda ödenmesi gereken tutar 1.489 TL, sıfır araç tescil ücreti ise 1.138 TL’dir.
Ruhsat Kaybolduğunda Hangi Riskler Oluşabilir?
Ruhsat kaybolduğunda şayet en kısa sürede kaybolduğuna dair bir bildiri yapılmaz ise çalıntı ruhsat üzerinden yapılacak kanun dışı eylemlerden sürücü sorumlu olabilir. Aracın, sürücünün bütün bilgileri başka birinin eline geçmiş olur ve araç kaydını değiştirme, çalıntı araç üzerine ruhsat geçirme gibi pek çok yasa dışı durum ortaya çıkabilir.
Araç Ruhsatı Olmadan Trafiğe Çıkılırsa Ne Olur?
Araç sahibinin ruhsatı olmadığı trafik kontrollerinde anlaşılırsa kişiye ceza kesilir. Ruhsatsız araç kullanma cezası 2024 senesi için 586,30 TL’dir.